Branżowa Szkoła I Stopnia klasa 1b – Biologia
Temat: Budowa i rola cytoplazmy w komórce.
Cytoplazma (cytozol) wypełnia wnętrze komórki. Jest to substancja o pozornie jednolitej strukturze, mogąca przyjmować różną postać od cieczy do galaretki (żelu). Ważnym składnikiem cytoplazmy jest jednak skomplikowana przestrzenna sieć białkowych włókienek, tworzących tzw. cytoszkielet. W cytoplazmie znajdują się pozostałe składniki komórki (np. mitochondria, wakuole, jadro komórkowe) i zachodzi w niej większość procesów metabolicznych (życiowych) np. początkowy etap oddychania komórkowego i biosynteza (powstawanie) białek . Cytoplazmę przenikają układy błonowe, a od zewnątrz ogranicza ją błona komórkowa.
Cytoplazma podstawowa jest substancją koloidalną, w jej skład wchodzą:
- związki organiczne: białka, tłuszcze (lipidy), cukry (węglowodany), RNA, wolne aminokwasy
- związki nieorganiczne następujących pierwiastków: wapń, magnez, potas, cynk, miedź, mangan, fosfor, tlen, chlor, siarka, węgiel, azot, bor
- faza rozpraszająca: woda
Rysunek przedstawia wycinek komórki, na którym widoczne są organelle (rybosomy, motochondrium siateczka śródplazmatyczna). Z góry i z dołu wycinek ogranicza błona komórkowa. Wnętrze wypełnia cytoplamza w postaci cieczy, a na jasno niebiesko i zielono zaznaczony jest cytoszkielet czyli element budowy cytoplazmy.
Zadanie do zeszytu
- Wyjaśnij czym jest cytoplazma.
- Krótko opisz budowę cytoplazmy.